ในการประชุมสุดยอดอาเซียน ครั้งที่13 เมื่อปี 2550 ที่ประเทศสิงคโปร์
ผู้นำอาเซียนได้ลงนามในกฏบัตรอาเซียนซึ่งเปรียบเสมือนธรรมนูญ
ของอาเซียน ที่จะวางกรอบทางกฏหมาย และโครงสร้างองค์กร เพื่อเพิ่ม
ประสิทธิภาพของอาเซียนในการดำเนินการตามวัตถุประสงค์และเป้าหมาย
โดยเฉพาะอย่างยิ่งการขับเคลื่อน การร่วมตัวเป็นประชาคมอาเซียนภายในปี 2558 ตามที่ผู้นำอาเซียนได้ตกลงกันไว้ โดยวัตถุประสงค์ของกฏบัตรฯ
คือ ทำให้อาเซียนเป็นองค์การที่มีประสิทธิภาพ มีประชาชนเป็นศูนย์กลาง
และเคารพกฏกติกาในการทำงานมากขึ้น นอกจากนี้กฏบัตรจะให้สถานะ
นิติบุคคลแก่อาเซียนเป็นองค์กรระหว่างรัฐบาล (Intergovernmental
Organization)
  

            กฏบัตรอาเซียน ประกอบด้วยข้อบทต่างๆ 13 บท 55 ข้อ
       มีประเด็นใหม่ที่แสดงความก้าวหน้าของอาเซียน ได้แก่

           1) การจัดตั้งองค์กรสิทธิมนุษยชนของอาเซียน
           2) การให้อำนาจเลขาธิการอาเซียนสอดส่อง และรายงานการทำตาม
ความตกลงของรัฐสมาชิก
           3) การจัดตั้งกลไกสำหรับการระงับข้อพิพาทต่างๆ ระหว่างประเทศ
สมาชิก
           4) การให้ผู้นำเป็นผู้ตัดสินว่าจะดำเนินการอย่างไรต่อรัฐผู้ละเมิด
พันธกรณีตามกฏบัตรฯ อย่างร้ายแรง
           5) การเปิดช่องให้ใช้วิธีการอื่นในการตัดสินใจได้หากไม่มีฉันทามติ
           6) การส่งเสริมการปรึกษาหารือกับระหว่างประเทศสมาชิกเพื่อแก้ไข
ปัญหาที่กระทบต่อผลประโยชน์ร่วม ซึ่งทำให้การตีความหลักการห้ามแทรก
แซงกิจการภายในมีความยืดหยุ่นมากขึ้น
           7) การเพิ่มบทบาทของประธานอาเซียนเพื่อให้อาเซียนสามารถ
ตอบสนองต่อสถานการณ์ฉุกเฉินได้อย่างทันท่วงที
           8) การเปิดช่องทางให้อาเซียนสามารถมีปฏิสัมพันธ์กับองค์กรภาค
ประชาสังคมมากขึ้น
           9) การปรับปรุงโครงสร้างองค์กรให้มีประสิทธิภาพมากยิ่งขึ้น เช่น
ให้มีการประชุมสุดยอดอาเซียน 2 ครั้งต่อปี จัดตั้งคณะมนตรี เพื่อประสาน
ความร่วมมือในแต่ะละ 3 เสาหลัก และการมีคณะกรรมการผู้แทนถาวร
ประจำอาเซียน ที่กรุงจาการ์ตาเพื่อลดเวลาและค่าใช้จ่ายในการประชุมของ
อาเซียน เป็นต้น